Rijk gas in plaats van arm gas … da‘s een dure zaak

Gebruik je aardgas? Tussen nu en 2030 stapt je over op rijk gas. Klinkt dat aanlokkelijk? Dat is het in de praktijk jammer genoeg net niet.

Het is groot nieuws in de energiesector: binnenkort moeten we niet langer rekenen op aardgas uit Nederland. Is dat goed nieuws voor België? Eigenlijk niet. Vandaag zijn in ons land nog 1,6 miljoen gezinnen afhankelijk van deze energiebron om zich te verwarmen en/of te koken. Misschien is dat ook voor jou het geval. Ook al heeft de overheid een plan bedacht om het probleem op te lossen, dit betekent nog niet dat er geen kosten aan verbonden zijn voor de consument.

Wat is er zo bijzonder aan aardgas uit Nederland?

Een van Nederlands rijkdommen is al sinds lange tijd het aardgasveld van Slochteren, in de provincie Groningen. Zo kan het Koninkrijk sinds 1966 meerdere landen, waaronder het onze, van gas voorzien. Omdat wij in België over geen enkele aardgasbron beschikken, moeten we het immers invoeren.

De zakelijke deal met Nederland komt ons dan ook goed uit. Daarnaast laten we deze grondstof ook overkomen uit Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk en Qatar. Deze verschillende samenwerkingen laten ons niet alleen toe om aan de vraag naar gas te voldoen, maar ook om onze bronnen van gasvoorziening te diversifiëren. Dit is een belangrijke voorzorgsmaatregel om op energievlak zo onafhankelijk mogelijk te zijn, maar eentje die ons vandaag in een lastig parket brengt: ons netwerk wordt gevoed door twee soorten aardgas.

Aan de ene kant is er L-gas uit Nederland, dat een derde van het Belgisch verbruik vertegenwoordigt. Aan de andere kant is er H-gas uit andere landen. Het verschil tussen beide types is hun calorische waarde. H-gas of rijk gas bevat meer stikstof dan L-gas of arm gas. De twee types kunnen niet via eenzelfde leiding worden aangevoerd en horen dus elk bij bepaalde gebieden.

Het probleem? Nederland heeft aangekondigd dat haar reserves bijna zijn uitgeput, met als gevolg een stop van de uitvoer tussen nu en 2030. Aangezien het volume al vanaf 2024 wordt verminderd, dreigt er bij ons een reëel gebrek aan brandstof. Om dit te vermijden, heeft België een plan opgesteld om op termijn overal H-gas te kunnen gebruiken.

Consequent geplande werken op lange termijn

De oplossing? De honderdduizenden aansluitingen voor L-gas aanpassen aan H-gas. In de praktijk vertaalt dit zich in werkzaamheden op drie niveaus:

1. Op het vlak van de transportinfrastructuur: Fluxys, de netbeheerder voor gastransport, moet het netwerk versterken en de nodige veranderingen uitvoeren om een optimale overgang tussen de twee types gas te verzekeren.
2. Op het vlak van de distributienetten: omdat rijk gas wordt vervoerd met een lagere druk dan arm gas, moeten de DNB‘s de druk in de desbetreffende leidingen verminderen. Tegelijkertijd moeten ze, in sommige gevallen, de drukregelaar bij de gasmeter van de klant of in de distributiecabines aanpassen. Gezien de omvang van de taak zullen de DNB‘s tussen 2018 en 2029 een precieze planning volgen om de verschillende veranderingen door te voeren.
3. Op het vlak van de huishoudtoestellen (gasketels, grote boilers, fornuizen enz.): ook al is de meerderheid van de gastoestellen die na 1978 werden verkocht, in principe compatibel met H-gas, toch moeten deze toestellen worden nagekeken door een erkend technicus. Veiligheid voor alles: sommige toestellen moeten immers worden aangepast om na de omschakeling correct te kunnen blijven functioneren. Toestellen die niet compatibel zijn, moeten simpelweg worden vervangen. Dit zal vooral het geval zijn voor de oudste toestellen of degene die in het buitenland zijn gekocht. De overheid adviseert trouwens om deze controle te combineren met het periodieke, verplichte onderhoud van je gasketel.

Heeft de omschakeling van L-gas naar H-gas gevolgen voor jou?

In België wordt één verbruiker op twee al bevoorraad met rijk gas. Klanten voor wie dit nog niet het geval is, wonen voornamelijk in het noorden van het land (1 miljoen aansluitingen in Vlaanderen, een half miljoen in Brussel en 122.000 in Wallonië). Om preciezer te zijn gaat het over de hele provincie Antwerpen, de provincie Vlaams-Brabant, Waals-Brabant en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Hierbij komen nog een deel van Limburg en een aantal gemeentes in de provincies Luik, Henegouwen en Namen.

Wil je graag weten hoe het zit met jouw gemeente? Je komt het te weten door je postcode in te geven op de website Gas verandert. Deze werd opgezet door de FOD Economie en Synergrid en bevat niet alleen heel wat nuttige informatie, zowel voor particulieren als voor bedrijven, maar ook de stappen die je eventueel moet nemen.

Welke kosten moeten de verbruikers dragen?

Wat de technische kosten van de omschakeling van L-gas naar H-gas betreft, moeten de verbruikers in theorie geen meerkost dragen. Fluxys en de netbeheerders hebben in hun respectieve investeringsplannen de uit te voeren werkzaamheden al opgenomen. Als de DNB die in jouw gemeente actief is, bij jou thuis een bijsturing komt doen, dan hoef je niets te betalen. Om de aanpassingskosten te financieren zou een nationaal fonds moeten worden opgericht, maar tot op heden blijft de status hiervan vrij onduidelijk.

Wel moet je als verbruiker een technicus vragen om je gasinstallatie te controleren, en die zal je moeten betalen. En als een aanpassing van je toestellen nodig is, zal je zelf voor de kosten opdraaien. Volgens de DNB‘s zal deze operatie in totaal tussen € 0 en € 150 kosten voor één tot drie toestellen. Wanneer een installatie niet compatibel blijkt, moet de verbruiker een nieuw toestel kopen. Ga na of er regionale steunmaatregelen en energiepremies bestaan om je onkosten te compenseren.