Aan publieke laadpalen betaal je nog altijd crisistarief: waarom dalen de prijzen niet?

Toen de energieprijzen in 2022 ongeziene hoogtes bereikten, trokken de aanbieders van publieke laadinfrastructuur hun tarieven logischerwijze op. Ondertussen zijn de marktprijzen fors gedaald, maar merkt de bestuurder daar niks tot weinig van wanneer hij de batterij van zijn voertuig oplaadt aan een publiek laadpunt. Een opvallende status quo, waar volgens Bart Massin van EV Belgium een aparte dynamiek achter schuilt.

Begin 2023 kostte een snellaadbeurt bij Allego aan de E313 in Hasselt 73 eurocent per kilowattuur. In het centrum van Edegem betaalde je 44 eurocent per kilowattuur. Vandaag betaal je nog altijd exact hetzelfde bedrag. Fastned verlaagde zijn tarieven op 1 maart van 72 naar 69 eurocent per kilowattuur. Die prijs geldt vandaag nog altijd. Daartegenover staat dat de all-inprijs voor elektriciteit voor de consument tussen begin 2023 en januari 2024 met ruim 38% is gedaald.

Aanbestedingen

Bart Massin is bestuurslid van EV Belgium, de federatie die uitstootvrije mobiliteit stimuleert. Hij wijst op de aparte dynamiek die gepaard gaat met publieke laadpalen. Om de plaatsing ervan te stroomlijnen en het beoogde aantal laadpunten en de gewenste spreiding te bereiken, werkt de Vlaamse overheid specifieke procedures uit. Vlaanderen is daartoe verdeeld in verschillende gebieden. Per regio vindt een aanbesteding plaats, waarvoor de verschillende aanbieders zich kandidaat stellen. TotalEnergies en Engie kwamen bijvoorbeeld als winnaar uit de bus bij de Vlaamse aanbesteding in het najaar van 2022. Ze kregen elk verschillende regio’s toegewezen. Daarnaast zijn er ook nog laadpalen die niet tot het Vlaamse publieke netwerk behoren. “De overheid kent de concessie toe aan wie het laagste energietarief heeft geboden tijdens de tender”, aldus Bart Massin. “De beheerder/eigenaar van de laadpaal draagt dan het volledige financiële risico in dat verhaal. Dus als ze zelf slecht hebben ingekocht qua energiekosten, met als gevolg dat hun aankoopprijs harder stijgt dan de verkoopprijs, dan is de rendabiliteit negatief. Je kan daarbij terecht argumenteren dat de concessiehouders zich maar goed moeten indekken tegen dat effect.”

Afhankelijk van plaatsingsjaar

De prijs per laadpaal hangt af van het moment dat de laadpaal geplaatst is. In 2023 bedroeg het laadtarief van Allego bijvoorbeeld 63 eurocent voor klassiek laden aan een publieke laadpaal geplaatst in 2017 en 75 eurocent voor een laadpaal geplaatst in 2020. “De overheid, steden en gemeenten gunnen de laadpalen aan een bepaalde partij. De prijs daarvan is afhankelijk van de elektriciteitskosten van dat moment. Als de plaatsing gebeurt wanneer de prijzen de lucht ingaan, stijgt de kostprijs van die laadpaal. Dat rekent het bedrijf door aan de klant”, liet de EV-expert eerder al optekenen bij VRT NWS.

Tarieven voor laadpunten: gereguleerd en niet vrij aanpasbaar

De prijsaanpassing gebeurt niet op wekelijkse basis, zoals dat bij diesel of benzine het geval is. “In de contracten van de concessies staat beschreven hoeveel keer en op basis van welke index de prijs mag stijgen of dalen. Die vork laat wel variatie toe.” Volgens Bart Massin verrichtten de concessiehouders tijdens de energiecrisis intensief lobbywerk om de tariefformule sneller aan te passen van jaar naar kwartaal. “Nu de prijzen sterk gezakt zijn, is de druk lager en om deze periode voor de tariefaanpassingen nog in te korten gezien de sterk positieve marges.” Daarnaast zijn er ook locaties voor snelladers met vrije tariefsetting;-,zoals voor Allego, Total, Shell,… tankstations. Die publieke laadlocaties vallen dus niet onder de vaste tariefregulering.

“Niet enkel energie bepaalt kostprijs”

We leggen ons oor te luisteren bij Fastned dat zich richt op de ontwikkeling en exploitatie van laadstations voor elektrische auto’s langs de snelwegen. Na de prijsstijging in 2022 heeft Fastned in België de prijzen voor het laatst gewijzigd in maart 2023, met een verlaging van het standaardtarief van 3 eurocent, tot 69 eurocent per kWh. “De inkoop van energie vertegenwoordigt maar een deel van de kostprijs”, zegt woordvoerder Frans Middendorff. “Het overige deel gaat naar de uitbreiding van ons netwerk en de kosten van het onderhoud ervan. Het gaat niet alleen om de laadstations zelf, maar ook om het digitale ecosysteem erachter. We zorgen ervoor dat onze klanten kunnen rekenen op een betrouwbaarheid van 99 procent (uptime) en een groeiend netwerk dat de transitie naar elektrische mobiliteit ondersteunt. Fastned streeft ernaar om een aantrekkelijke prijs te bieden aan onze klanten, we evalueren onze prijzen geregeld.”

Engie: prijzen wel gedaald

Engie geeft aan dat zijn tarieven voor publiek dalen wel sterk gedaald zijn. Voor het publiek laden hanteert Engie drie tarieven voor de drie vervoersregio’s in Vlaanderen waar ENGIE actief is binnen de concessie (Oost-Vlaanderen, Antwerpen en Limburg). Die tarieven (die gelijkaardig zijn, maar licht afwijken door andere netkosten) herzien we elk trimester volgens een contractuele indexatieformule en goedgekeurd door het Departement Mobiliteit en Openbare Werken.  Waar de prijzen begin 2023 gemiddeld nog 70 cent per kWh bedroegen, zijn deze inmiddels gedaald tot gemiddeld 43 cent per kWh”, aldus woordvoerster Hellen Smeets.

[cta_box center]